– FATİH’teki Tersanenin Sadrazamı tarafından yaptırılan 200 yıllık Salih Paşa Çeşmesi, Galatasaray’ın şampiyonluğu sonrası sarı ve kırmızı renklere boyandı. Sanat Tarihi Uzmanı Hayri Fehmi Yılmaz, “Kültür varlıklarına müdahale etmeden, heyecanımızı farklı bir şekilde ifade etmemiz gerekiyor” dedi. Fatih Belediyesi’nden yapılan açıklamada, “Geçenlerde kimliği belirlenemeyen kişilerce çeşmenin kemeri sarı ve kırmızı renklere boyanırken, yansımaların üzerine bu kez kaldırım bordürleriyle birlikte yeniden beyaza boyandı. Mekanik ve kimyasal formüllerle temizlenecektir.
Unkapanı Mahallesi’nde bulunan ve Tersane Sadrazamı tarafından yaptırılan 200 yıllık Salih Paşa Çeşmesi’nin bir bölümü sarı ve kırmızı renklere boyandı. Galatasaray taraftarı olduğu iddia edilen bir grup da çeşmenin bulunduğu sokağın kaldırımlarını ve aydınlatma direklerini sarı-kırmızıya boyadı. Bu arada cadde üzerindeki tarihi çeşmenin bir bölümünün sarı ve kırmızı renklere boyandığı belirtildi. Sosyal medyada gelen tepki üzerine kırmızı renk önce sarıya ardından beyaz boyaya boyandı.
“HAMİDİYE VE TERKOS ÇEŞMEMİZİN SUYU”
Yıllardır çeşmenin bulunduğu sokakta yaşadığını belirten Kamber Hüseyin Aydın, “Çeşmemizden önce Hamidiye suyu sonra Terkos suyu akardı, şimdi iptal oldu. Burası çerçeve çizdi. Kaldırımları da. Doğru mu yanlış mı yaptılar bilmiyorum ama kaldırımları güzelleştirdiler.”
Tarihi Salih Paşa Camii’nin 21 yaşındaki imamı Niyazi Şekerci, “Geçmişte beton atılmıştı ama ben karşı çıkmadım. Bunlar yanlış.” Fanatikler Pazar günü burada resim yaptılar. Kaldırımları da boyadılar. Biz onaylamıyoruz. Daha önce itiraz etmeme rağmen buraya beton atılmasıyla ilgili bir olay olmuştu. Burada seyyar satıcı bir abimiz vardı, buraya beton attı. Burada bir oluk vardı, kapattı. Camimizin şadırvanı bu şekilde heba oldu” dedi.
“OLAY BOYUNCA BU OLDU” Sanat Tarihçisi Hayri Fehmi Yılmaz, Salih Paşa Çeşmesi’nin ilçenin simgesi olduğunu belirtti. Yılmaz, “Tatsız bir olayla gündeme geldi. Bir yandan bu muhtemelen olumlu bir şey. İstanbullular İbn-i Meddas Salih Paşa Camii’ni, bu şirin şadırvanı, bu küçük meydanı ve Hz. sokak dokusu.Çünkü burası İstanbul.Aynı zamanda ahşabı en iyi korunmuş caddelerden biri bunuda hatırlamakta fayda var.Ne yazık ki bazen çok heyecanlandığımızda ne yapacağımızı bilemiyoruz.İçimize hoş gelen bir şeyler yapabiliyoruz. Böyle bir şehrin veya semtin simgesi olan, o semte adını veren bir bina ile “Takım renklerine boyanmak pek rağbet gören bir şey değil. En azından gündeme geldi. Muhtemelen çeşme daha iyi bakılacaktır. Adını verdiği semtte daha güzel bir görüntü ile İstanbulluların gündemine gelecek” dedi.
Sanat Tarihçisi Yılmaz, “Tabi ki yetkililer hızla gerekli işlemleri yapıyorlar. Söylemekte fayda var. Çok güzel bir çeşme burası, burada hayır yazısını görebilirsiniz. Ayna taşı, musluk olması lazımdı. Aşağıda da çeşme var.” banklar var orada eski fotoğraflarda kısmen görülen bir yalak var artık yok artık burada da bir kot var o yüzden çeşmeyi toprağa gömülü olarak görüyoruz.hatırlamak daha gerçek olur bu şekilde yeni bir düzenleme ile muhtemelen mahalleye daha iyi hizmet verecektir.Ancak bu şekilde kültür varlıklarımıza müdahale etmemeliyiz.Kültür varlıkları hepimizin ortak mirası,insanlığın ortak mirasıdır.Biliyorsunuz, Bir çeşmeye bu şekilde davranmamalıyız. Kültür varlıklarına müdahale etmeden heyecanımızı farklı bir şekilde yapmalıyız. Ama en azından İstanbul’un bu keyifli köşesine bir bakın. Hatırladınız” diye konuştu.
“BU ÇEŞME KLASİK BİR OSMANLI İŞLEVSEL MAHALLESİDİR” Sanat Tarihçisi Yılmaz, “Aslında burası İstanbul’un Salih Paşa Mahallesi olarak bilinen popüler bir köşesi. Arkamızda güzel bir mescit var. Ancak yaklaşık bir asır sonra bir çeşme daha yapıldı. Daha sonra küçük bir meydan oluşturan bu alana yaptırılmıştır.Bu çeşme klasik Osmanlı üslubunda bir mahalle çeşmesidir.Bu yüzden Salih Paşa’nın adıyla anılmaya başlanmıştır.Arkadaki camiye bile bu çeşmenin adı verilmiştir. İstanbul’un tarihi dokusunu iyi korumuş sokaklarından.Tabii ki bu çeşme o tarih boyunca birkaç kez tamir görmüş ve günümüze kadar gelebilmiş.Ne yazık ki zemin biraz yükseldiği için eski yalakta kısmen gömülü kalmış. , ayna taşı kırılmıştır ancak 20.yy başında 1912-1913 yılındaki onarım kitabesi halen yerindedir. 20. yüzyılda muhtemelen bu semtte yaşamış. Çeşme bu haliyle günümüze kadar gelmiştir. Muhtemelen eski fotoğraflarda görünen ahşap bir saçağı vardır. Hiçbiri kalmadı” dedi.
Sanat Tarihçisi Yılmaz, “Farkındalık yaratmak gerekiyor. Kültür varlıklarının zenginliğiyle övünen bir toplumuz elbette. Ama eğitim sistemimizde bunları anlatan bir şey yok. Güçlü kültürel mirası başkalarıyla paylaşmıyoruz.” Bizim eğitim sistemimizde gençlerimiz.Çocuklarımızla asla paylaşmayız.Sonra o bilincin oluşumu zayıflar.Ama yine şükredelim.Bakın bu tür müdahaleler toplumda önemli bir tepki ile karşılandı.İşte herkes, siz de bu işe sahip çıkın hani burası istanbul’un yaşayan köşelerinden biri bu örnekte bence istanbullular en azından kültürel mirasına sahip çıkmışlar umarız böyle devam eder inşallah. Daha iyi müdahale edilirse çeşme İstanbullulara daha güzel görünecek şekilde hazırlanacak.” Önce sarıya sonra beyaza boyandı. Fatih Belediyesi’nden herhangi bir açıklama yapılmadı.
FATİH BELEDİYESİ’NDEN AÇIKLAMA Fatih Belediyesi, tarihi çeşme ile ilgili açıklama yaptı. Açıklamada, “Cibali Mahallesi 1017 ada 15 parselde yer alan tescilli Salih Paşa Çeşmesi’nin onarımı için gerekli rölöve, restitüsyon ve onarım projeleri belediyemizce hatırlatılarak 30.11.2022 tarihinde Savunma Kurulunca onaylanmıştır. Çeşmenin bu yıl içinde onarılması planlanıyor.
Geçtiğimiz günlerde kimliği belirlenemeyen kişiler tarafından sarı ve kırmızı renklere boyanan çeşmenin kemeri, ardından gelen yansımalar üzerine bu kez kaldırım bordürleriyle birlikte yeniden beyaza boyandı. Planlanan onarım çalışması ile şişmiş bir yüzeydeki tüm boya katmanları ve kirlilikler uygun mekanik ve kimyasal tekniklerle temizlenecektir. Çeşmede kot çalışması yaptırılarak kurnadaki eksikliklerin tamamlanacağı ve çeşmenin tekrar suyunu alacağı söylendi.
